Maksud TBK 1 dan TBK 2 sering menjadi persoalan dalam kalangan pegawai Kumpulan Pelaksana (AKP) yang berkhidmat di bawah Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM).
Ramai yang masih keliru dengan istilah TBK yang sebenarnya merujuk kepada Time-Based Berasaskan Kecemerlangan, satu sistem kenaikan pangkat yang diperkenalkan untuk mengiktiraf tempoh perkhidmatan dan prestasi kerja yang cemerlang dalam kalangan penjawat awam.
Program TBK dibahagikan kepada dua peringkat utama iaitu TBK 1 dan TBK 2, masing-masing menawarkan peluang kenaikan pangkat selepas 13 tahun berkhidmat dalam gred tertentu.
Jika anda merupakan seorang Pembantu Tadbir, Pembantu Operasi, atau mana-mana kakitangan pelaksana yang sedang merancang laluan kerjaya, memahami sistem ini boleh memberi kelebihan besar untuk perancangan masa depan anda. Dalam artikel ini, kami akan menerangkan maksud TBK 1 dan TBK 2, syarat kelayakan, proses permohonan melalui ePangkat, serta tip penting untuk meningkatkan peluang anda mendapat kenaikan pangkat.
Maksud TBK 1 dan TBK 2
Dalam sistem perkhidmatan awam Malaysia, terutama di bawah Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM), istilah TBK merujuk kepada Time-Based Berasaskan Kecemerlangan.
Ia adalah satu mekanisme kenaikan pangkat bagi pegawai Kumpulan Pelaksana (AKP) berdasarkan tempoh perkhidmatan yang mencukupi serta prestasi tahunan yang baik atau cemerlang. Program ini dilaksanakan untuk memberi laluan kemajuan kerjaya kepada pegawai tanpa perlu menunggu kekosongan jawatan secara mutlak.
Terdapat dua peringkat utama dalam program ini, iaitu TBK 1 dan TBK 2. Kedua-duanya mempunyai tempoh masa dan syarat yang berbeza tetapi berkongsi matlamat yang sama iaitu memberikan pengiktirafan kepada pegawai yang setia dan cemerlang dalam menjalankan tugas.
Maksud TBK 1
TBK 1 ialah peluang kenaikan pangkat pertama bagi pegawai AKP yang telah berkhidmat sekurang-kurangnya 13 tahun dalam gred lantikan mereka.
Dasar ini mula diperkenalkan secara rasmi pada 1 Julai 2013 melalui Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 8 Tahun 2013. Kelayakan ini tidak memerlukan kekosongan jawatan tetapi bergantung kepada prestasi pegawai yang dinilai melalui Laporan Nilaian Prestasi Tahunan (LNPT).
Sebagai contoh, seorang Pembantu Tadbir Gred N19 yang telah berkhidmat selama 13 tahun dengan rekod prestasi tahunan yang konsisten baik boleh dipertimbangkan untuk naik pangkat ke Gred N22 melalui TBK 1.
Walau bagaimanapun, semua maklumat dalam sistem ePangkat perlu dikemaskini dan disahkan oleh Ketua Jabatan sebelum proses kenaikan dapat diteruskan.
Maksud TBK 2
Selepas seseorang pegawai telah dinaikkan pangkat melalui TBK 1, mereka masih berpeluang untuk mendapat satu lagi kenaikan melalui TBK 2. TBK 2 diperkenalkan melalui Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 10 Tahun 2017 dan mula berkuat kuasa pada 1 Januari 2018.
Bagi layak memohon TBK 2, pegawai perlu berkhidmat sekurang-kurangnya 13 tahun dalam gred yang diperoleh melalui TBK 1 dan menunjukkan prestasi kerja yang baik atau cemerlang secara berterusan.
Sebagai contoh, seseorang yang telah dinaikkan ke Gred N22 melalui TBK 1 dan telah berada di gred tersebut selama 13 tahun dengan prestasi yang memuaskan boleh dipertimbangkan untuk dinaikkan ke Gred N26 melalui TBK 2.
TBK 2 bertujuan memberi ruang kepada pegawai yang telah lama berkhidmat tetapi masih belum berpeluang naik pangkat melalui laluan biasa. Ini penting bagi memastikan pegawai tidak terperangkap dalam gred sama tanpa insentif kenaikan yang adil.
Proses Permohonan TBK melalui ePangkat
Permohonan untuk TBK 1 dan TBK 2 perlu dilakukan melalui sistem dalam talian yang dikenali sebagai ePangkat. Sistem ini dikendalikan oleh Bahagian Pengurusan Sumber Manusia (BPSM), Kementerian Pendidikan Malaysia, dan bertujuan memudahkan pengurusan serta pemantauan urusan kenaikan pangkat pegawai secara sistematik dan telus.
Setiap tahun, urusan TBK akan diiklankan dalam dua fasa iaitu Fasa Januari hingga Jun dan Fasa Julai hingga Disember. Pegawai perlu peka terhadap tarikh ini kerana semua permohonan hanya diproses dalam tempoh yang ditetapkan oleh KPM.
Berikut ialah proses permohonan TBK melalui ePangkat:
1. Semakan Syarat Kelayakan
Pegawai perlu memastikan mereka memenuhi syarat asas seperti:
- Telah berkhidmat sekurang-kurangnya 13 tahun dalam gred semasa
- Mencapai markah prestasi tahunan (LNPT) sekurang-kurangnya 85 markah
- Tidak mempunyai rekod tatatertib, pinjaman tertunggak, atau tindakan disiplin yang belum selesai
2. Kemaskini Maklumat Dalam Sistem ePangkat
Kemaskini maklumat perkhidmatan seperti:
- Tarikh lantikan dan tarikh pengesahan jawatan
- Sejarah penempatan dan tanggungjawab
- Rekod LNPT tiga tahun terkini
Proses kemaskini ini hanya boleh dilakukan oleh Ketua Jabatan atau Pegawai Bertanggungjawab (PB) yang diberi akses ke dalam sistem.
3. Permohonan Secara Automatik
Sekiranya semua maklumat lengkap dan memenuhi syarat, sistem ePangkat akan mengenal pasti pegawai yang layak dan secara automatik menyenaraikan mereka dalam senarai calon untuk kenaikan pangkat. Walaupun permohonan tidak perlu dibuat secara manual, pegawai dinasihatkan untuk menyemak status permohonan mereka secara berkala.
4. Semakan Keputusan dan Surat Kenaikan
Keputusan TBK akan diumumkan secara rasmi dalam portal ePangkat. Pegawai yang berjaya akan menerima surat lantikan melalui sistem dan perlu mencetaknya untuk pengesahan serta rekod perkhidmatan. Sekiranya tidak berjaya, pegawai boleh membuat semakan lanjut dengan Unit Sumber Manusia di jabatan masing-masing.
Perbezaan TBK 1 dan TBK 2
Walaupun kedua-dua TBK 1 dan TBK 2 termasuk dalam kategori kenaikan pangkat secara time-based berasaskan kecemerlangan, terdapat beberapa perbezaan ketara antara keduanya yang penting untuk difahami oleh pegawai Kumpulan Pelaksana.
Perbezaan ini merangkumi syarat tempoh perkhidmatan, gred kenaikan, serta dasar pelaksanaan.
1. Tempoh Perkhidmatan
TBK 1 ditawarkan kepada pegawai yang telah berkhidmat sekurang-kurangnya 13 tahun dalam gred lantikan asal mereka. Manakala TBK 2 pula ditawarkan selepas pegawai tersebut telah berkhidmat sekurang-kurangnya 13 tahun di gred hasil kenaikan TBK 1.
Sebagai contoh, seorang Pembantu Tadbir yang bermula di Gred N19 akan layak untuk TBK 1 selepas 13 tahun perkhidmatan di gred tersebut. Jika beliau dinaikkan ke Gred N22 melalui TBK 1, maka beliau perlu berkhidmat 13 tahun lagi di Gred N22 sebelum layak memohon TBK 2.
2. Gred Kenaikan
TBK 1 membawa pegawai dari gred asal ke satu tahap lebih tinggi dalam skim perkhidmatan yang sama. Sebaliknya, TBK 2 membawa pegawai dari gred pertengahan kepada gred yang lebih senior dalam laluan yang sama.
Contohnya:
- TBK 1: N19 ke N22
- TBK 2: N22 ke N26
Kenaikan ini memberikan manfaat besar dari segi tangga gaji dan status jawatan, sekaligus memberi motivasi kepada pegawai untuk mengekalkan prestasi kerja yang cemerlang.
3. Tarikh Perlaksanaan
TBK 1 diperkenalkan terlebih dahulu pada tahun 2013 di bawah Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 8 Tahun 2013. TBK 2 pula diperkenalkan kemudian pada tahun 2018 melalui Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 10 Tahun 2017 sebagai kesinambungan kepada dasar kenaikan pangkat berasaskan kecemerlangan.
Kepentingan TBK Kepada AKP
Sistem kenaikan pangkat melalui TBK membawa banyak manfaat kepada anggota Kumpulan Pelaksana (AKP) dalam perkhidmatan awam, khususnya di bawah Kementerian Pendidikan Malaysia.
Ia bukan sekadar satu bentuk ganjaran, tetapi juga satu strategi sumber manusia yang menyeluruh bagi mengekalkan motivasi dan prestasi tinggi dalam kalangan penjawat awam.
1. Pengiktirafan Prestasi dan Kesetiaan
TBK 1 dan TBK 2 merupakan bukti pengiktirafan kerajaan terhadap kesetiaan dan kecemerlangan pegawai yang telah lama berkhidmat.
Dengan memberi peluang kenaikan pangkat berdasarkan tempoh dan prestasi, sistem ini secara langsung menghargai pegawai yang menunjukkan disiplin kerja yang baik serta sumbangan berterusan kepada organisasi.
Pegawai yang berkhidmat lebih 13 tahun dalam satu gred tanpa peluang kenaikan lazimnya akan merasa kurang dihargai. Melalui TBK, usaha dan komitmen mereka diberi pengiktirafan formal yang mampu meningkatkan semangat kerja.
2. Peluang Kenaikan Tanpa Kekosongan Jawatan
Berbeza dengan kenaikan pangkat biasa yang memerlukan kekosongan jawatan, TBK membolehkan pegawai naik pangkat berdasarkan syarat tempoh dan prestasi sahaja.
Ini menjadikan laluan kerjaya lebih terbuka, terutamanya dalam organisasi besar seperti KPM yang mempunyai struktur tetap dan ruang terhad untuk naik pangkat secara konvensional.
Dengan TBK, pegawai tidak perlu bersaing merebut kekosongan atau menunggu pemangkuan yang tidak menentu.
3. Meningkatkan Kualiti Perkhidmatan
Apabila pegawai diberi ganjaran melalui kenaikan pangkat yang setara dengan prestasi mereka, ia akan meningkatkan semangat kerja dan kesungguhan dalam melaksanakan tugas harian. Ini secara tidak langsung menyumbang kepada peningkatan kualiti perkhidmatan di jabatan dan sekolah masing-masing.
Kenaikan gred juga membawa perubahan dari segi tanggungjawab, justeru pegawai akan lebih terdorong untuk meningkatkan kemahiran, menghadiri latihan dan melibatkan diri secara lebih aktif dalam tugasan organisasi.
4. Galakan Kepada Amalan Kerja Cemerlang
Syarat utama untuk TBK adalah prestasi kerja yang baik dan konsisten. Oleh itu, sistem ini secara tidak langsung mendorong semua pegawai untuk mengekalkan markah LNPT yang tinggi, menjaga disiplin dan mengelakkan sebarang tindakan tatatertib yang boleh menjejaskan peluang kenaikan pangkat.
FAQ Berkaitan Maksud TBK 1 dan TBK 2
1. Apakah beza utama antara TBK 1 dan TBK 2?
Perbezaan utama terletak pada gred semasa dan tempoh perkhidmatan. TBK 1 diberikan kepada pegawai yang telah berkhidmat 13 tahun dalam gred lantikan asal, manakala TBK 2 diberikan selepas 13 tahun dalam gred hasil kenaikan TBK 1. Kedua-duanya memerlukan markah prestasi yang baik dan rekod perkhidmatan yang bersih.
2. Jika saya gagal TBK 1, adakah saya masih layak untuk TBK 2 nanti?
Tidak. Kelayakan untuk TBK 2 bergantung kepada kejayaan memperoleh TBK 1 terlebih dahulu. Jika pegawai tidak dinaikkan melalui TBK 1, mereka tidak akan layak secara automatik untuk TBK 2. Namun, peluang memohon semula TBK 1 tetap terbuka jika syarat dipenuhi semula.
3. Bagaimana saya tahu iklan TBK sedang dibuka?
Iklan urusan TBK biasanya diumumkan oleh Bahagian Pengurusan Sumber Manusia KPM dua kali setahun melalui saluran rasmi seperti portal KPM, surat siaran ke sekolah, atau sistem ePangkat. Pegawai digalakkan untuk menyemak portal ePangkat secara berkala dan berhubung dengan Unit Sumber Manusia di jabatan masing-masing.
4.Adakah semua AKP automatik layak memohon TBK selepas 13 tahun?
Tidak semestinya. Selain syarat tempoh perkhidmatan, pegawai mesti memenuhi syarat prestasi tahunan (LNPT), tidak mempunyai rekod tatatertib, dan maklumat perkhidmatan dalam sistem ePangkat mestilah lengkap dan dikemas kini. Proses ini juga perlu disahkan oleh Ketua Jabatan masing-masing.
Kesimpulan
Memahami maksud TBK 1 dan TBK 2 sangat penting bagi semua anggota Kumpulan Pelaksana (AKP) di bawah Kementerian Pendidikan Malaysia.
TBK bukan sekadar satu sistem kenaikan pangkat, tetapi satu pengiktirafan rasmi terhadap prestasi dan kesetiaan penjawat awam yang telah memberi khidmat cemerlang selama lebih satu dekad.
TBK 1 membolehkan kenaikan pangkat pertama selepas 13 tahun dalam gred lantikan, manakala TBK 2 adalah kenaikan seterusnya selepas 13 tahun dalam gred hasil TBK 1.
Dengan sistem ePangkat yang lebih sistematik, proses permohonan kini menjadi lebih mudah dan telus. Namun, setiap pegawai perlu memastikan maklumat perkhidmatan mereka sentiasa dikemas kini dan prestasi kerja dikekalkan pada tahap terbaik.
Jangan lupa layari artikel menarik lainnya di eguru:
Leave a Comment